Lễ hội cầu ngư – Nét đẹp văn hóa tâm linh của người dân vùng biển

Từ bao đời cha ông đến nay, lễ hội Cầu Ngư là một trong những hoạt động mang tính văn hóa truyền thống đặc trưng. Được tổ chức bởi người dân vùng biển Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam. Lễ hội gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng cá ông của ngư dân, nhằm gửi gắm mong cầu với biển cả. Bài viết dưới đây, hãy cùng Mekoong tìm hiểu thông tin về lễ hội văn hóa ý nghĩa này các bạn nhé!

Lễ hội cầu ngư là gì

Lễ hội Cầu Ngư là một trong những lễ hội văn hóa độc đáo được tổ chức bởi người dân vùng biển. Buổi lễ được diễn ra nhằm thể hiện lòng thành kính đối với các vị thần dưới biển. Cùng với đó là bày tỏ lòng mong ước, cầu nguyện cho mưa thuận gió hòa, sóng yên biển lặng và mùa biển bội thu cá tôm đối với khu vực ven biển, ngư dân đánh bắt xa bờ. Lễ hội được tổ chức hằng năm, thu hút đông đảo khách du lịch đến tham quan và tham gia nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, vui chơi giải trí. 

Lễ hội cầu ngư là gì

Nguồn gốc lễ hội Cầu Ngư

Lễ hội cầu ngư có bắt nguồn từ tục thờ Ông Nam Hải, đây là một trong những vị thần biển được thờ phụng bởi người dân vùng Nam Trung Bộ. Ông Nam Hải là cách gọi tên của loài cá voi một cách trang nghiêm. Người dân coi cá voi chính là vua biển cả bởi chúng có thân hình to lớn nhưng bản tính lại hiền lành, thường cứu giúp dân chài lưới khi gặp nạn trên biển. 

Thế nên nếu có cá voi nào chết và trôi dạt vào bờ ven biển thì các người dân vùng làng chài có trách nhiệm phải làm tang lễ long trọng để thể hiện sự thành kính, biết ơn. Đồng thời là cầu nguyện cho Ông Nam Hải sẽ luôn dõi theo và phù hộ cho ngư dân được bình an và no ấm. Dần dần tục lệ tế lễ ngư ông được hình thành hàng năm, cho đến ngày nay thì lễ hội mang tên là Cầu Ngư.

Hiện vẫn chưa có tài liệu nào ghi chép lại chính xác về thời điểm bắt đầu tục lệ thờ cá voi. Rất nhiều câu chuyện dân gian kỳ bí đã được người dân truyền miệng về sự kì diệu của Ông Nam Hải. Tuy nhiên tất cả đều nhằm thể hiện sự tín ngưỡng và niềm tin của con người Khánh Hòa nói riêng và người Việt Nam nói chung. Tin vào những điều tốt đẹp, những giá trị cốt lõi, biết uống nước nhớ nguồn và tôn trọng văn hóa truyền thống.

Nguồn gốc lễ hội Cầu Ngư

Thuyết minh về lễ hội Cầu ngư

Ở Khánh Hòa hiện nay còn khoảng 50 đền thờ Ông Nam Hải. Lễ hội được tổ chức định kỳ, vẫn giữ nguyên được thứ tự lễ và bảo toàn được giá trị văn hóa nguyên vẹn. Đây là một trong những di sản văn hóa đáng được bảo tồn và trân trọng. Mỗi năm, đến dịp lễ hội cầu ngư diễn ra, có rất nhiều khách du lịch đến đây để tham quan chụp hình.  

Lễ hội góp phần tạo nên bản sắc riêng biệt của mảnh đất Khánh Hòa. Nếu có cơ hội đi du lịch Nha Trang – Khánh Hòa vào tháng 2 – tháng 3 Âm Lịch, bạn không nên bỏ lỡ lễ hội cầu ngư ở các làng ven biển. Đến và cùng hòa mình vào bầu không khí vui tươi của lễ hội để thấy được sự đoàn kết và tình yêu quê hương đất nước của người dân làng chài nơi đây các bạn nhé!

Thuyết minh về lễ hội Cầu ngư

Ý nghĩa lễ hội Cầu Ngư

Lễ hội Cầu Ngư được tổ chức hàng năm thể hiện niềm tin của người dân miền biển, niềm tin vào những vị Thần linh ở biển khơi vẫn luôn đồng hành cùng họ, đưa họ đến sự an toàn, ấm no và hạnh phúc. Toàn bộ tiến trình lễ hội là sự thành kính, biết ơn và trân trọng mà người dân dành cho thiên nhiên, cho đất nước.

Thứ hai, lễ cầu ngư còn là lễ hội thể hiện được bản sắc văn hóa, nghệ thuật truyền thống của người dân Nam Trung Bộ. Những giá trị quý báu này thông qua các lễ hội mà được lưu truyền và gìn giữ, hòa nhập cùng với hơi thở hiện đại của thành phố biển đang dần phát triển chóng mặt.

Ý nghĩa lễ hội Cầu Ngư

Lễ hội Cầu Ngư được tổ chức ở đâu

Địa điểm tổ chức Lễ hội Cầu Ngư là ven bờ làng và ngoài biển. Trong đó, địa điểm chính để tổ chức lễ là Lăng Ông – nơi thờ Ông Nam Hải.   

Lễ hội Cầu Ngư được tổ chức ở đâu

Thời gian diễn ra lễ hội cầu ngư

Lễ hội Cầu Ngư ở Khánh Hòa được diễn ra tại chùa Ông – Thành phố Nha Trang hằng năm. Vào mùa đánh bắt cá trong 3 ngày 3 đêm, thường là tháng 2 hoặc tháng 3 âm lịch. Nếu có cơ hội du lịch tại thành phố biển xinh đẹp này, bạn đừng quên tham gia lễ hội để được trải nghiệm những nét đặc sắc tại nơi đây nhé.

Thời gian diễn ra lễ hội cầu ngư

Lễ hội Cầu Ngư ở Khánh Hòa có gì?

Bạn có thể tham khảo các hoạt động diễn ra ở trong ngày của Lễ Hội Cầu Ngư dưới đây:

Lễ hội Cầu Ngư ở Khánh Hòa có gì?

Lễ hội Cầu Ngư mở đầu bằng lễ Rước Sắc

Lễ Rước Sắc mở màn sẽ được bắt đầu vào buổi sáng đầu tiên của lễ hội. Lễ được thực hiện bởi các bô lão lớn tuổi nhất trong làng. bao gồm Thỉnh sắc, Rước sắc và Khai sắc.

Thỉnh Sắc được thực hiện tại Nhà Tiền hiền, dâng hương lên để bái tế và thỉnh Ông Nam Hải về với Lăng. Rước Sắc là một đám rước hết sức long trọng, với sự tham gia của đông đảo người dân trong làng, đưa ông Nam Hải từ Nhà Tiền hiền về với Lăng Ông. Cuối cùng là lễ Khai sắc được thực hiện tại Lăng, chính thức bắt đầu diễn ra lễ hội Cầu Ngư.

Lễ hội Cầu Ngư mở đầu bằng lễ Rước Sắc

 Lễ Nghinh Ông

Lễ Nghinh Ông của người dân Nha Trang thường được tổ chức vào lúc nước thủy triều lên, thường là vào sáng sớm. Nghi thức này nhằm mục đích rước hồn Ông Nam Hải từ biển khơi về Lăng thờ trước khi làm lễ Tế Chánh. 

Lễ Nghinh Ông thường được kéo dài trong hai giờ, với đoàn thuyền ghe ra khơi gồm 3 chiếc để rước Ông Nam Hải. Không khí lễ rước diễn ra nhộn nhịp với tiếng trống, tiếng chiêng vang rộn ràng. Khi đoàn thuyền về đến ven bờ sẽ đưa hồn Ông nhập điện, đội Siêu sẽ mua trước điện thờ để mừng Ông đã về với dân làng.

Lễ Nghinh Ông

Hò Bá Trạo – biểu diễn dân gian hấp dẫn

Hò Bá Trạo là một nghệ thuật biểu diễn dân gian vùng làng chài, mang tính tổng hợp múa, hát, nói,… Đây là điểm đặc biệt chỉ có ở lễ hội Cầu Ngư của các tỉnh Nam Trung Bộ và Khánh Hòa. Trước khi lễ cầu ngư diễn ra, mỗi làng sẽ lập đội hò gồm 15 đến 19 nam thanh niên. Họ phải thực hiện việc ăn chay nằm đất, không quan hệ với phụ nữ để giữ thân tâm thanh tịnh, trong sáng nhất. Phần biểu diễn Hò Bá Trạo được chia làm các phần nhỏ, tùy thuộc vào mỗi vùng đất mà phương thức biểu diễn này sẽ khác nhau. 

Hò Bá Trạo ở Nha Trang Khánh Hòa được chia gồm 4 lớp, lần lượt là các cảnh tế lễ, mùa màng bội thu, cảnh con thuyền vượt sóng gió ra khơi, cảnh cập bến… Các bài hò có thể dài đến cả trăm câu, đúc kết cả một câu chuyện đậm chất tín ngưỡng cũng như tôn vinh sức lao động, sự đoàn kết của con người.

Hò Bá Trạo – biểu diễn dân gian hấp dẫn

Lễ Thỉnh Sanh tế các nhiên thần

Lễ Thỉnh Sanh là nghi thức tế các nhiên thần hoặc thiên thần, vật tế lễ thường là sử dụng heo sống nguyên con. Đây là lễ sẽ diễn ra song song với lễ Nghinh ông, trong thời gian bô lão đi rước hồn Ông Nam Hải thì ở Lăng sẽ tiến hành lễ này.

Lễ Thỉnh Sanh tế các nhiên thần

Nghi thức lễ hội Cầu Ngư thiêng liêng nhất – Lễ Tế Chánh

Lễ Tế Chánh diễn ra sau khi xong buổi Hò Bá Trạo. Đây là giờ phút thiêng liêng và quan trọng nhất được diễn ra khoảng lúc 10h sáng, kéo dài một tiếng đến 11h. Lễ càng tôn nghiêm long trọng bao nhiêu càng thể hiện được sự tôn trọng dành cho Ông Nam Hải và sẽ càng được ông bảo trợ, che chở.

Nghi thức lễ hội Cầu Ngư thiêng liêng nhất – Lễ Tế Chánh

Thứ lễ và Tôn vương

Thứ lễ là phần hát để cúng thần không bắt buộc, có thể 2 3 năm mới thực hiện một lần. Phần hát này cả làng sẽ mời các đoàn hát bội về để phục vụ bà con, cũng là thể hiện niềm biết ơn, hân hoan dành cho Ông Nam Hải khi kết thúc một năm mới với thật nhiều thu hoạch.

Tôn vương là nghi thức dùng để kết thúc, cũng do đoàn hát bội thực hiện. Tôn vương là những khúc ca tươi đẹp tôn thờ về cuộc sống, gửi gắm mong muốn của ngư dân làng chài với hy vọng về những điều tốt đẹp phía trước. Phần hát này có thể kéo dài cả ngày cả đêm, như một bản vĩ cầm ngân nga trên bờ biển, gửi gắm vào trong gió đến đại dương mênh mông.

Thứ lễ và Tôn vương

Lễ Tống Na – Lễ cúng cô hồn biển

Lễ Tống Na là lễ cúng cô hồn trên biển. Lễ được tổ chức ở một góc sân Lăng. Lễ Tống Na chỉ kế một chiếc bàn nhỏ quay về hướng đông để làm bàn thờ. Phía trước bàn thờ đặt một chiếc ghe nhỏ làm bằng nan nhằm mô phỏng giống như một chiếc thuyền đánh cá lớn ra khơi. Khi lễ cúng hoàn tất, chiếc ghe nhỏ sẽ được đưa ra khơi để hạ thủy nhằm tiễn đưa các vong hồn không đến được lễ hội Cầu Ngư. Cuối cùng, tất cả quay lại Lăng Ông để làm lễ hoàn mãn.

Lễ Tống Na – Lễ cúng cô hồn biển

Lời kết

Trên đây là những thông tin về lễ hội Cầu Ngư Khánh Hòa, Mekoong muốn chia sẻ đến các bạn. Hy vọng có thể mang đến cho bạn những thông tin hữu ích cho những chuyến đi khám phá đất nước Việt Nam tươi đẹp sắp tới nhé!

[section] [row] [col span="4" span__sm="12"] [ux_image_box img="78662" image_width="51"] [ux_text font_size="1.2" line_height="1.6"]

Hồ Quốc Việt

[/ux_text] [/ux_image_box] [/col] [col span="8" span__sm="12"] [row_inner] [col_inner span__sm="12"] [ux_text font_size="1.2" line_height="1.6"]

GIỚI THIỆU

Tôi là Hồ Quốc Việt chuyên gia trong lĩnh vực làm gốm sứ bát tràng và các sản phẩm đồ thờ cúng. Một số sản phẩm như gốm sứ bát tràng, đồ thờ cúng, văn phòng phẩm, bộ đồ thờ, bàn thờ,... cùng với một số sản phẩm quà tặng khác như quà tặng gốm sứ, quà tặng in logo.

[/ux_text] [/col_inner] [/row_inner] [row_inner] [col_inner span__sm="12"] [/col_inner] [/row_inner] [/col] [/row] [/section]