Lễ hội Holi hay Lễ hội màu sắc là một trong những lễ hội tồn tại lâu đời ở Ấn Độ. Holi được ví như khoảnh khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, mùa đông sang mùa xuân. Lý do gì mà Lễ hội Holi được tổ chức? Dưới đây là những bạn cần biết về lễ hội màu sắc này.

Lễ hội Holi là gì?

Tương tự như những Lễ hội văn hóa truyền thống của những quốc gia khác, Lễ hội Holi cũng gắn liền với những truyền thuyết nổi tiếng. Những câu chuyện này kể về nguồn gốc hình thành nên lễ hội.

Lễ hội Holi là gì?

Lễ hội Holi là gì?

Holi từ truyền thuyết Holika Dahan

Truyền thuyết kể rằng, thời xa xưa có một vị vua quỷ tên Hiranyakashipu bị ghét vì sự tàn ác của mình. Ông tự tôn mình là Chúa và muốn tất cả thần dân trong vương quốc phải tôn thờ ông. Hiranyakashipu có một người con trai riêng tên Prahlada, người là một tín đồ của Thần Vishnu và chống lại việc tự tôn tha cha của mình. Chứng kiến sự bất tuân của con trai, Hiranyakashipu tìm nhiều cách giết Prahlada nhưng bất thành nên ông ta đã nhờ đến sự giúp đỡ của em gái mình tên là Holika, một người miễn nhiễm với lửa để trừng phạt Prahlada. 

Hiranyakashipu đã đốt một đống lửa lớn, sau đó ra lệnh cho Holika ôm chặt lấy Prahlada và ngồi trên đống lửa để thiêu rụi Prahlada. Bất ngờ, thần Vishnu đã hiện hình và ra tay trừng trị quỷ ác Hiranyakashipu. Ngọn lửa bùng cháy đúng vào đêm Choti Holi nên được người theo đạo Hindu tin rằng đây là ngọn lửa tiêu diệt bóng tối và ma quỷ. 

Holi từ truyền thuyết Holika Dahan

Holi từ truyền thuyết Holika Dahan

Holi từ truyền thuyết Krishna và Radha

Tại vùng Braj ở Uttar Pradesh, Holi được xem như một lễ hội lớn tưởng nhớ về tình yêu giữa Krishna và Radha.

Krishna là chàng trai có làn da màu xanh dương đặc biệt do lúc nhỏ uống phải sữa mẹ bị nhiễm độc của Putana. Tự ti với làn da kỳ lạ, Krishna buồn bã vì nghĩ sẽ không được tình cảm từ Radha. Nghe theo lời khuyên của mẹ, Krishna bôi sơn màu hồng lên mặt của Radha và cả hai từ đó trở thành một cặp. Lễ Holi cũng từ đây mà bắt đầu, người dân chơi với nhau bằng đủ loại thứ màu sắc.

Holi từ truyền thuyết Krishna và Radha

Holi từ truyền thuyết Krishna và Radha

Lễ hội Holi ở các quốc gia

Lễ hội Holi ở các quốc gia

Lễ hội Holi ở các quốc gia

Ấn Độ

  • Ở Ấn Độ, Holi Holi diễn ra tại các địa điểm như:
  • Gujarat
  • Uttar Pradesh
  • Uttarakhand
  • Bihar
  • Bengal
  • Odisha
  • Assam
  • Goa
  • Maharashtra
  • Manipur
  • Kerala
  • Karnataka
  • Telangana
  • Andhra Pradesh
  • Jammu & Kashmir
  • Punjab & Himachal Pradesh
  • Madhya Pradesh
  • Tamil Nadu
Ấn Độ

Ấn Độ

Nepal

Tại Nepal, Lễ hội Holi hay lễ hội tình yêu được diễn ra cùng ngày với lễ Holi ở Ấn Độ. Lễ hội này cũng mang ý nghĩa chào tạm biệt mùa đông để chuẩn bị đón chào mùa xuân năm mới và vinh quan vì sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác. 

Ngoài ra, lễ hội Holi ở Nepal còn mang lại một ý nghĩa nhân văn là khi mọi người ném bột vào nhau sẽ thể hiện sự tự do và không phân biệt giai cấp vốn tồn tại trong xã hội.

Lễ hội Holi Nepal

Lễ hội Holi Nepal

Indian Diaspora

  • Suriname 

Holi tại đây được gọi là lễ hội Phagwah diễn ra với ý nghĩa đánh dấu sự khởi đầu của mùa xuân và thần thoại Hindu.

  • Trinidad and Tobago

Phagwah được tổ chức vào ngày chủ nhật gần nhất với ngày lễ thực tế.

Guyana

Phagwah tại đây được xem là ngày lễ quốc gia, mọi dân tộc và tôn giáo đều tham gia lễ hội.

  • Fiji

Holi tại đây là lễ hội màu sắc, diễn ra với các điệu dân ca và điệu múa truyền thống.

  • Mauritis 

Lễ Holi tại đây thể hiện sự chào mừng khởi đầu của mùa xuân, kỷ niệm thu hoạch tốt và đất đai màu mỡ. Tương tự như ở Ấn Độ, lễ Holi cũng diễn ra quanh đống lửa và người dân ném màu sắc vào nhau.

Lễ hội Holi Indian Diaspora

Lễ hội Holi Indian Diaspora

Pakistan

Tại Pakistan, lễ hội màu sắc Holi được tổ chức bởi người Hin -du, diễn ra tại các thành phố như Karachi, Hazara, Rawalpindi, Sindh, Multan, Hyderabad và Lahore.

Lễ hội Holi Pakistan

Lễ hội Holi Pakistan

Nguồn nguyên liệu màu sắc truyền thống trong lễ hội Holi 

Trong Holi festival, mỗi một màu sắc sẽ mang một ý nghĩa khác nhau. Màu đỏ đậm đại diện cho màu sắc lễ hội, màu đỏ tươi biểu tượng cho sự thay đổi, màu xanh lá cây biểu tượng cho sự tinh khiết ở Ấn Độ, màu da cam đại diện cho sự hạnh phúc.

Nguồn nguyên liệu màu sắc truyền thống trong lễ hội Holi 

Nguồn nguyên liệu màu sắc truyền thống trong lễ hội Holi

Màu bột cho lễ Holi

Các bột màu sử dụng cho lễ hội được chế tạo bằng cách pha trộn nghệ tây, gỗ đàn hương và hoa hồng để tạo nên những sắc màu tự nhiên nhất, rực rỡ nhất.

Màu bột cho lễ Holi

Màu bột cho lễ Holi

Màu tổng hợp

Màu sắc dùng trong lễ Holi vào những năm trước thường được làm từ các nguyên liệu thiên nhiên như: thảo mộc, gia vị, hoa, bột haddi (nghệ), củ cải đường, than thực vật, lá trà khô,… mỗi nguyên liệu sẽ cho màu sắc khác nhau. 

Đến mùa lễ hội của những năm gần đây, việc tìm kiếm các nguyên liệu tự nhiên để làm màu bột trở nên hiếm. Do đó, người ta dùng thuốc nhuộm trong sản xuất công nghệ để thay thế và nó càng được bày bán tại nhiều cửa hàng. Điều này cho thấy, những màu sắc tự nhiên đã được thay bằng màu tổng hợp. 

Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy màu tổng hợp có thể gây kích ứng, viêm da từ nhẹ đến nghiêm trọng, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của người sử dụng. 

Màu tổng hợp

Màu tổng hợp

Tác động với môi trường 

Một vấn đề ô nhiễm môi trường và phá hoại thiên nhiên ảnh hưởng từ hoạt động đốt lửa mừng Holi. Nguyên liệu để tạo nên nghi thức đốt lửa Holika Dahan chính là gỗ lấy từ các khu rừng tự nhiên.

Tác động với môi trường 

Tác động với môi trường

Tính dễ cháy 

Trong cuộc chiến màu sắc, bột trong những loại bột có thể gây phát cháy là bột từ nông sản như bột ngô màu. 

Ghi nhận vào tháng 6/2015, sự việc 3 tấn bột ngô trộn với phẩm màu thực phẩm bắn vào đám đông với tốc độ cao đã gây nên một vụ nổ lớn Formosa Fun Coast khiến hàng trăm người tham dự hòa nhạc ở quận Bali, Đài Loan bị thương nặng và 15 người chết sau khi được đưa đến bệnh viện.

Tính dễ cháy 

Tính dễ cháy

Ảnh hưởng đến các nền văn hóa khác 

Holi đã xuất hiện tại một số vùng của Hoa Kỳ như một sự kiện xã hội. Trong đó, Holi NYC ở Brooklyn, New York được tổ chức tương tự như một lễ hội màu sắc ở Ấn Độ với sự tham gia của hàng ngàn người đến từ nhiều nơi ở Hoa Kỳ.

Ảnh hưởng đến các nền văn hóa khác 

Ảnh hưởng đến các nền văn hóa khác

Sự kiện lấy cảm hứng từ Holi

Hiện nay, tại nhiều quốc gia trên thế giới đã tổ chức các sự kiện lấy cảm hứng từ Holi Ấn Độ. 

Sự kiện lấy cảm hứng từ Holi

Sự kiện lấy cảm hứng từ Holi

Khi nào diễn ra lễ hội Holi

Lễ hội Holi được tổ chức vào ngày trăng tròn của tháng 3 hàng năm. Trong năm 2023, Lễ hội màu sắc Holi sẽ được diễn ra vào thứ Tư ngày 8 tháng 3, trùng vào ngày quốc tế Phụ Nữ. Festival of Colours Tour và Holi One, The Color Run,… đều là những sự kiện lấy cảm hứng từ lễ hội màu sắc Holi với cách chơi màu tương tự.

Khi nào diễn ra lễ hội Holi

Khi nào diễn ra lễ hội Holi

Lễ hội Holi diễn ra ở đâu

Lễ hội Holi được diễn ra trên khắp Ấn Độ với các nghi thức và buổi tiệc linh đình. Địa điểm diễn ra lễ hội có thể là Vrindavan và Mathura hay các khu đô thị lân cận. 

Đối với du khách từ các quốc gia muốn tham gia Rajasthan một dạ tiệc trong lễ Holi có thể đến Pushkar, Jaipur và Udaipur.

Lễ hội Holi diễn ra ở đâu

Lễ hội Holi diễn ra ở đâu

Các nghi lễ và truyền thống trong lễ hội Holi

Lễ Holi ở Ấn Độ kéo dài trong 2 ngày và công tác chuẩn bị trước cả 1 tuần. Các nghi lễ chính trong lễ hội Holi là đốt Holika được diễn ra vào ngày đầu tiên của lễ hội.

Holika Dahan

Ngày đầu tiên diễn ra lễ Holi là Holika Dahan còn có tên gọi khác là Chhoti Holi hay Holi nhỏ. Vào thời điểm này, quanh khu vực chính diễn ra lễ hội sẽ có một đống lửa lớn, nơi hỏa thiêu hình nộm của Holika tượng trưng cho việc tiêu diệt cái ác.

Khi đến tham gia lễ hội, người dân sẽ cầm theo gậy gộc và các vật liệu dễ cháy để chất lên giàn thiêu Holika Dahan. Sau khi giàn thiêu cháy, người dân xoay quầng hát hò, múa nhảy cùng nhau. Người dân sẽ đi theo chiều kim đồng hồ 3 vòng quanh ngọn lửa, đây được xem là hành động cầu nguyện phổ biến parikrama.

Năm 2023, lễ Holika Dahan sẽ diễn ra vào ngày 7 tháng 3 năm 2023.

Lễ hội màu sắc 

Sau buổi lễ Holika Dahan, vào ngày thứ 2 của Holi sẽ diễn ra trận chiến máu sắc. Đây là hoạt động không liên quan đến tôn giáo mà chỉ tập trung vào vui chơi, đón chào khoảnh khắc năm mới.

Người tham gia lễ sẽ mang theo bột màu, súng nước, bóng nước. Cuộc chiến màu sắc diễn ra theo lối bình đẳng nam nữ và các thành phần xã hội với nhau. Bất kể ai ra ngoài vào thời gian này sẽ dễ bị ném bột màu trúng người. 

Ẩm thực Holi

Trong những dịp lễ sẽ không thể nào thiếu đồ ăn và nước uống ngon. Tại thời điểm diễn ra lễ hội, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những người bán hàng rong bày bán những món ăn nhẹ như papri chaat và samosas.

Các gia đình sẽ trao đổi bánh kẹo, nước uống cho nhau như gujiya (bánh bao chiên nhân trái cây khô), barfi (bánh sữa đặc và đường), malpua (bánh ngọt làm từ trái cây), sữa nguyên chất, hạnh nhân, nước hoa hồng, nghệ tây, hạt thì là,…

Các nghi lễ và truyền thống trong lễ hội Holi

Các nghi lễ và truyền thống trong lễ hội Holi

Những địa điểm tổ chức Lễ hội Holi tuyệt vời 

Những địa điểm tổ chức Lễ hội Holi tuyệt vời 

Những địa điểm tổ chức Lễ hội Holi tuyệt vời

Udaipur

Udaipur được xem là một trong những nơi tuyệt vời nhất để tổ chức lễ hội Holi với khung cảnh cung điện vương giả và các nghi lễ hoàng gia.

Trong ngày đầu tiên của lễ hội sắc màu ở Udaipur, hoàng gia Mewar thự hiện nghi lễ Holika Dahan (còn gọi là lửa trại Holi) tại cung điện thành phố Udaipur. Vua Mewar thắp sáng giàn thiêu trong không khí người dân địa phương biểu diễn các điệu nhảy dân gian.

Tiếp theo của phần lễ, Holika Dahan được theo sau một đám rước lớn thông qua các con phố tại Udaipur. Gia đình hoàng gia ngồi trên con lạc đà, ngựa và voi được trang trí xung quanh với tiếng nhạc hân hoan. Holi kết thúc đêm lễ đầu tiên bằng chương trình bắn pháo hoa tuyệt đẹp. 

Trong ngày thứ 2 của lễ hội màu sắc này, tại một số nơi ở Old Udaipur tổ chức lễ kỷ niệm lớn và chính thức diễn ra cuộc chiến màu sắc. Người dân hòa quyện cùng du khách hưởng ứng không khí ngày lễ với tinh thần vui vẻ và hạnh phúc.

Udaipur

Udaipur

Pushkar

Được biết đến là thành phố có nền văn hóa sa mạc, thành phố Pushkar thuộc Rajasthan là nơi an toàn nhất tại Ấn Độ. Chính vì thế, đây cũng được xem là địa điểm lý tưởng để tổ chức lễ Holi Holi. 

Vì là thành phố linh thiêng của người Hindu nên Pushkar không được phép uống rượu. Nên du khách khi đến đây sẽ dễ dàng thấy các tình nguyện viên và cảnh sát địa phương luôn đi kiểm tra để đảm bảo mọi người đều an toàn, nhất là phụ nữ.

Trong không khí lễ hội, Pushkar trần ngập trong âm nhạc, người nhảy múa và ném màu sắc lên không trung vô cùng hào hứng và vui vẻ.

Pushkar

Pushkar

Lễ hội màu sắc Holi được xem là lễ hội văn hóa truyền thống lâu đời tại Ấn Độ với nhiều hoạt động diễn ra, nổi bật là hoạt động ném bột màu vào nhau. Holi là lễ hội du khách khi đến Ấn Độ cần tham gia một lần. Tuy nhiên, việc tham gia lễ hội cần được đảm bảo về tính an toàn cho người tham dự cũng như môi trường sống xung quanh.

Bình luận