Mùa xuân đến, những trận đô vật trở nên thường xuyên hơn trong các lễ hội đấu vật. Xới vật tưng bừng, náo nhiệt với nhiều đô vật cùng khán giả đến cổ vũ. Đó là nét đặc sắc của văn hoá truyền thống còn được lưu giữ lại đến ngày nay. Cùng Mekoong tìm hiểu rõ hơn về lễ hội đấu vật ngay dưới bài này:
Đấu vật là gì?
Đấu vật là một bộ môn thể thao khá được ưa thích của giới nông dân Việt Nam thời xưa. Những ngày đầu của tiết Xuân thuở thanh bình hoặc trong buổi hội hè tưng bừng nơi thôn dã. Dân làng hay tổ chức các cuộc vui chơi như ca quan họ, thi thổi cơm, đâm trâu, đá gà, nhảy dây, kéo co, bắn nỏ, đánh gậy trung bình tiên, đấu vật,… Nhất là đấu vật, mở hội ngày Xuân mà lại không có thi vật thì quả là thiếu vui của mấy ngày Tết.
Đến hẹn lại lên, các đô vật lại xuất hiện ở các xới vật với trang phục đơn giản cùng nhiệt huyết căng tràn. Đấu vật truyền thống – trải qua biết bao đổi thay của cuộc sống, bao thăng trầm của lịch sử vẫn sống, vẫn phát triển bền vững. Nhìn hình ảnh của những đô vật trên xới, tiếng hò reo, tiếng trống vang, và ánh mắt theo dõi đến từng chi tiết, cũng đủ thấy được sức sống của nó trong thời đại ngày nay.
Đấu vật là gì?
Lễ hội đấu vật ở Việt Nam
Đấu vật ngày xưa trở thành một thói quen của người dân mỗi mùa Tết đến xuân sang, người ta xem đây như một điểm hẹn hò, một trò chơi giải trí thú vị trong những ngày rảnh rỗi mùa xuân.
Lễ hội đấu vật ở Việt Nam
Cách thắng đấu vật
Một trận đấu có hai người đánh nhau tại Việt nam ta gọi là keo vật. Những thế để vật đối phương gọi là miếng. Một đô vật giỏi không chỉ cần phải khoẻ mạnh mà còn phải khéo léo mới dám thực hiện các pha tấn công hạ knock-out đối phương.
Theo phong tục Việt Nam, muốn thắng thì phải giành hạ đối thủ bằng cách “lấm lưng trắng bụng” hoặc “ngã ngựa trắng bụng” hay nâng cao đối thủ lên xuống.
Hội vật ở Việt Nam cũng được tổ chức vào khoảng tháng Giêng âm lịch. Đấu vật có nhiều giải thưởng phụ và ba giải thưởng lớn. Giải thưởng thường được gọi là giải hàng được trao tặng khi không ai giành được 1 keo vật thắng. Giải thưởng lớn của năm do một người đảm nhận, và điều kiện là giải thưởng ấy phải được trao tặng trong thời gian xảy ra lễ hội đấu vật.
Người chiến thắng nhận giải là người đã giành được chiến thắng từ người đã thắng của năm trước. Nhưng phải đánh bại các đô vật tham dự kia mới được gọi là người chiến thắng.
Cách thắng đấu vật
Diễn biến của 1 keo vật điển hình
Đô vật thi đấu sẽ đóng khố và cởi trần. Trước khi thi đấu, hai đối thủ sẽ cùng nhau trên đài và thực hiện các động tác tay chân để tìm miếng của nhau. Sau đó họ lao vào nhau để đánh nhau và đấu vật.
Khi đối thủ đang tranh chấp, đấm nhau sẽ có hai người thực hiện nhiệm vụ vẫy cờ và gõ trống khá náo nhiệt. Người chơi trống dùng dùi ghé vào tai vận động viên khoảng ba tiếng một lần để cổ vũ, thúc giục. Vẫy cờ cán cao nhằm ngăn chặn người khác vào sân, còn những trường hợp cổ vũ người thắng cuộc thì họ phất cờ theo nhịp trống.
Trong một trận đấu vật, khi đô vật thấy mình đã “bắt bài” (nhỡ miếng) , mặc cho đối thủ van xin, đô vật vẫn nằm xuống đất, không để rơi và chờ khi đối thủ bất động mới bật dậy.
Hai kiểu đánh đối tượng chủ yếu của Việt Nam là đè, cản cho đối phương ngã ngửa và lột nhấc đối phương lên.
Đối với ba giải chính thì việc bảo vệ sau các giải là do người cầm giải đã thực hiện được đầy đủ số người theo lệ quy định. Hoặc nếu là bị người đánh giải bắn thì tất cả người dân làng sẽ cùng đốt 1 bánh pháo màu hồng lên ăn mừng.
Diễn biến của 1 keo vật điển hình
Kỹ thuật và nghi lễ của lễ hội đấu vật
Đấu vật là môn võ dân gian, không dùng trong nghi lễ, tuy nhiên chiến thuật cùng kỹ thuật đánh lại được đúc kết từ bao đời. Đến ngày nay trong lễ hội đấu vật, không phải ai cũng được tập tất cả các chiến thuật của đấu vật mới có một trận đánh toàn thắng.
Trước hết, các đô vật được học cách rèn luyện thể lực cho già sứ, độ mạnh chân, cách đặt thủ thế nào cho chắc chắn, cách “lồng tay tư” sao để có ưu thế. Cùng với bộ pháp trong cách đi từng bước chân, khi tiến, khi thoái, khi bước thẳng, bước chéo, lăn vòng,…
Họ cũng được tập luyện cách té ngã thế nào để không bị đập đầu xuống đất, không đứt tay, học cách tránh né, thoát nạn, “cầu vồng”. Kể cả các nghi thức có tính cách tôn giáo dành riêng cho từng lò vật, như Múa Hoa, Xe Đài hay thường gọi là Ra Giàng, hoặc Múa Hạc, . ..
Đến theo dõi một trận đấu vật, bạn có thể cảm nhận được mỗi đô vật trước khi bước vào trận đánh sẽ múa một điệu đặc trưng. Đó là nghi lễ đặc trưng của một trận đấu vật. Ra Giàng, Múa Hạc hay Xe Đài là một lễ nghi thành kính của mỗi đô vật, và như một hình thức khác của đô vật có chứa tính dân tộc, cũng là cách giao lưu của đô vật với khán giả để duy trì một không khí hào hứng lành mạnh trước khi trận đấu bắt đầu.
Ngoài ra Ra Giàng, hai bên vờn nhau, vừa đánh đòn tâm lý, tạo cho đối phương tư tưởng hoảng loạn, giao ứng với những lối Ra Giàng hùng dũng, chân đứng hình con hạc, hay đứng theo kiểu con phượng vươn chân, con dang cất cánh hoặc con công tung bay, cổ tay uốn lượn, ngón tay xoè mềm mềm mại, uyển chuyển, tựa y như các nghi thức tay Ấn tay Quyết của một số thầy cúng, pháp sư hay phù thuỷ.
Kỹ thuật và nghi lễ của lễ hội đấu vật
Lễ hội đấu vật thế giới
Lễ hội đấu vật là một lễ hội truyền thống và quen thuộc tại Việt Nam. nhưng không phải chỉ Việt Nam mới có hoạt động lễ hội này, nó xuất hiện ở khá nhiều hơn trong cuộc sống. Dưới đây là một số Lễ hội đấu vật điển hình trên thế giới.
Lễ hội đấu vật thế giới
Đấu vật mỹ
Đấu vật Hoa Kỳ hay thấy không phải là lễ hội mà nó là cuộc thi đấu. Đấu vật được tài trợ từ các công ty WWE, TNA và Rohan. Nó dựa trên nền tảng đấu vật cổ điển. Trận đấu căn bản vô cùng kịch tính, và nhiều cuộc tranh luận của các đô vật đã gây nên những câu chuyện kịch tính kéo dài liên tục xảy ra nhằm duy trì và phát triển cuộc thi.
Nhiều tên tuổi lớn của hình thức đấu vật trên đã trở thành diễn viên phim hành động nổi tiếng như John Cena, Dwayne Johnson, Dave Bautista, . ..
Đấu vật mỹ
Puroresu đấu vật biểu diễn Nhật
Puroresu là đấu vật tự do ở Nhật Bản nó giống với môn thể thao này nhưng không hề có tính thi đấu như đấu vật Hoa Kỳ. Không có kịch bản gay cấn và những góc độ chiến đấu chân thực hơn nữa. Kỹ thuật, như vật cổ điển hay tự do cũng được dùng trong Puroresu với động tác nhanh hơn và chính xác hơn. Kết quả là những đô vật này hay bị thương hơn.
Các đô vật nổi tiếng Nhật gồm Nikolai, gian Baba, Antonio Inoki, Kenta KOBASIHI, Shinya Hashimoto và Keiji Mutoh.
Puroresu đấu vật biểu diễn Nhật
Lucha libre đấu vật biểu diễn kiểu Mexico
Đấu vật kiểu Mexico, cũng được gọi là Lucha Libre, là một kiểu đấu vật sử dụng tay cầm riêng biệt. Các đô vật, tất cả đều là “luchadores”, bắt đầu sự nghiệp bằng việc đeo mặt nạ. Nhưng tất cả mọi người sẽ phải giữ cho mặt nạ không bị mất khỏi sự nghiệp của mình.
Thường các cuộc đấu được tổ chức theo ba vòng và không có giới hạn thời gian. Mỗi Luchador dùng kiểu đấu vật riêng biệt là “estilo de Lucha”, với nhiều động tác nhào lộn, động tác trên không hay những đòn siết hết sức nguy hiểm. Các luchadores nổi bật được mọi người chú ý nhất ở Mexico và Puerto Rico bao gồm: El Santo, Mil Máscaras, Blue Demon, Perro Aguayo, Konnan, La Parka, Carlos Colón, Místico. Nhiều đô vật đã có được bước tiến thành công tại đất Hoa Kỳ gồm: Eddie Guerrero và Dos Caras Jr. /Alberto Del Rio và Rey Mysterio (Jr. ) .
Lucha libre đấu vật biểu diễn kiểu Mexico
Kết luận:
Những thông tin về lễ hội đấu vật trên đây phần nào đã giúp được các bạn đọc hiểu rõ hơn về lễ hội đấu vật tại Việt Nam và trên thế giới. Đừng quên xem thêm các bài viết hấp dẫn tại Siêu thị Mekoong.
Bình luận
Thông tin người gửi
Chưa có bình luận nào !