Khi nhắc đến quả bòn bon, chúng ta thường nghĩ ngay đến một loại thực phẩm ngọt ngào, hấp dẫn và thường được thưởng thức trong những ngày nắng hè. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu quả bòn bon có gây nóng người như vải, chôm chôm,…?  Để giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Siêu Thị Mekoong tìm hiểu về cách chọn mua bòn bon ngon từ chuyên mục Mekoong Food với những món ăn mỗi ngày hấp dẫn mà chúng tôi muốn giới thiệu đến bạn đọc.

Bòn Bon là quả gì? Tại sao lại gọi là Bòn bon?

Bòn Bon, hay còn gọi là dâu da đất, lòn bon, là một loại trái cây nhiệt đới thuộc họ Xoan, có tên khoa học là Lansium domesticum. Cây bòn bon có nguồn gốc từ bán đảo Mã Lai, nay được trồng phổ biến ở nhiều nơi tại Đông Nam Á và Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc tên gọi “Bòn Bon”:

  • Giả thuyết 1: Do khi chín, vỏ quả mềm dẻo, có thể nặn thành hình thù khác nhau, nên người ta gọi là “bòn bon”.
  • Giả thuyết 2: Do quả có vị ngọt ngào, kích thích vị giác, khiến người ta liên tưởng đến tiếng “bon bon” vui tai.
  • Giả thuyết 3: Do tên gọi được du nhập từ tiếng Mã Lai “bonbon”.
Bòn Bon là quả gì? Tại sao lại gọi là Bòn bon?

Bòn bon là quả gì?

Quả bòn bon có vào mùa nào

  • Mùa thu hoạch bòn bon thường bắt đầu từ tháng 4 đến 8 âm lịch, tùy theo từng khu vực.
  • Miền Nam Việt Nam, đặc biệt là các tỉnh Tây Nguyên như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đắk Nông,… là nơi có mùa bòn bon sớm nhất.
  • Miền Bắc và miền Trung thường thu hoạch bòn bon muộn hơn, từ tháng 6 đến 9 âm lịch.

Quả bòn bon có vào mùa nào

Cách chọn mua bòn bon ngon

Cách chọn mua bòn bon ngon

Để chọn được những quả bòn bon ngon không phải là điều dễ dàng. Dưới đây là một số bí quyết chọn mua bòn bon ngon giúp bạn thưởng thức trọn vẹn hương vị của loại trái cây này:

Quan sát vỏ quả:

  • Nên chọn quả có vỏ màu nâu nhạt, hơi sần sùi và có độ đàn hồi khi ấn nhẹ.
  • Tránh mua quả có vỏ màu vàng sậm, bóng loáng hoặc có nhiều nốt sần.
  • Vỏ quả bòn bon ngon thường có những đốm nâu nhỏ li ti, đây là dấu hiệu cho thấy quả đã chín tự nhiên.

Kiểm tra độ chín:

  • Nên chọn quả có độ mềm vừa phải, không quá cứng hoặc quá mềm.
  • Bón bon chín tới thường có mùi thơm nhẹ, đặc trưng.
  • Có thể dùng tay búng nhẹ vào quả, nếu nghe tiếng “bộp bộp” thì quả đã chín.

Chú ý cuống quả:

  • Nên chọn quả có cuống còn tươi xanh, dính chặt vào quả.
  • Tránh mua quả có cuống héo úa hoặc bị gãy.

Lựa chọn kích thước:

  • Nên chọn quả có kích thước vừa phải, không quá to hoặc quá nhỏ.
  • Bòn bon có kích thước trung bình thường có vị ngọt thanh và ít chua hơn.4

Cây bòn bon thái

Cây bòn bon Thái là cây thân gỗ, cao từ 10-20m, có thể cao tới 30m trong điều kiện thuận lợi. Cây có tán rộng, lá kép hình lông chim, dài 20-50cm, gồm 5-7 lá chét hình bầu dục, nhọn ở đầu. Hoa bòn bon Thái nhỏ, màu trắng hoặc vàng nhạt, mọc thành chùm ở nách lá.

Quả bòn bon Thái có hình cầu hoặc hơi thuôn dài, dài 3-5cm, đường kính 2-3cm. Vỏ quả màu đỏ hoặc vàng, có lông mềm, khi chín chuyển sang màu vàng cam. Cùi quả dày, trắng ngà, vị ngọt thanh, hơi chua, có hạt màu nâu bóng.

Cây bòn bon Thái là cây ưa sáng, ưa ẩm, chịu hạn tốt. Cây sinh trưởng tốt ở những nơi có khí hậu nhiệt đới gió mùa, lượng mưa trung bình từ 1500-2000mm/năm. Cây bòn bon Thái thường được nhân giống bằng hạt hoặc ghé

Cách bảo quản bòn bon

1. Bảo quản ở nhiệt độ thích hợp:

  • Bòn bon nên được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.
  • Nhiệt độ lý tưởng để bảo quản bòn bon là từ 20 đến 25 độ C.
  • Nên bảo quản bòn bon trong túi giấy hoặc hộp kín để giữ độ ẩm và tránh quả bị dập nát.

2. Bảo quản trong tủ lạnh:

  • Nếu bạn muốn bảo quản bòn bon lâu hơn, có thể cho vào ngăn mát tủ lạnh.
  • Nhiệt độ thích hợp để bảo quản bòn bon trong tủ lạnh là từ 4 đến 8 độ C.
  • Nên bảo quản bòn bon trong hộp kín để tránh lẫn mùi với các thực phẩm khác.

3. Lưu ý khi bảo quản bòn bon:

  • Không nên rửa bòn bon trước khi bảo quản vì sẽ làm quả nhanh hư hỏng.
  • Tránh xếp chồng bòn bon lên nhau vì sẽ làm quả bị dập nát.
  • Nên kiểm tra bòn bon thường xuyên và loại bỏ những quả bị hư hỏng để tránh ảnh hưởng đến những quả khác.

Với những bí quyết đơn giản trên, bạn có thể bảo quản bòn bon tươi ngon trong vòng từ 3 đến 5 ngày.

Ngoài ra, bạn cũng có thể chế biến bòn bon thành các món ăn ngon như sinh tố, salad, kem bòn bon,… để thưởng thức lâu dài.

Cách bảo quản bòn bon

Quả bòn bon có tác dụng gì

Công dụng của bòn bon

1. Nguồn dinh dưỡng dồi dào:

  • Bòn bon chứa nhiều vitamin C, B6, kali, magie,… giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe tim mạch.
  • Chất xơ trong bòn bon giúp ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.
  • Bòn bon còn chứa các khoáng chất thiết yếu như canxi, sắt, đồng,… giúp phát triển hệ xương khớp, tăng cường sức khỏe tổng thể.

2. Lợi ích sức khỏe:

  • Chống oxy hóa: Bòn bon chứa nhiều vitamin C và polyphenol, giúp chống oxy hóa, bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa sớm và một số bệnh mãn tính.
  • Tăng cường hệ miễn dịch: Vitamin C trong bòn bon giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các bệnh do virus và vi khuẩn gây ra.
  • Hỗ trợ tiêu hóa: Chất xơ trong bòn bon giúp hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và các vấn đề tiêu hóa khác.
  • Tốt cho tim mạch: Kali trong bòn bon giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
  • Làm đẹp da: Vitamin C và E trong bòn bon giúp làm đẹp da, chống lão hóa da, dưỡng da sáng mịn.

Tác hại của trái bòn bon

Bòn bon là loại trái cây nhiệt đới được yêu thích bởi hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích, bòn bon cũng có một số tác hại nếu không được sử dụng đúng cách.

Dưới đây là một số tác hại của quả bòn bon:

1. Gây nóng trong người:

  • Bòn bon có tính nóng, ăn nhiều có thể dẫn đến tình trạng nóng trong người, biểu hiện như nổi mụn nhọt, táo bón, nhiệt miệng,…

2. Gây ngộ độc:

  • Hạt bòn bon chứa chất độc cyanogenic, có thể gây ngộ độc nếu ăn phải.
  • Triệu chứng ngộ độc bao gồm buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, chóng mặt, thậm chí co giật.

3. Không tốt cho người có bệnh lý nền:

  • Người có bệnh tiểu đường, huyết áp cao, hoặc đang mắc các bệnh về tim mạch nên hạn chế ăn bòn bon.
  • Bởi vì bòn bon có thể làm tăng lượng đường trong máu, huyết áp, và ảnh hưởng đến chức năng tim.

4. Ăn quá nhiều bòn bon có thể gây ra một số tác hại khác như:

  • Đau bụng, đầy hơi, khó tiêu.
  • Tăng cân.
  • Mất nước.

Quả bòn bon bao nhiêu 1 kg

Giá quả bòn bon có thể dao động tùy thuộc vào nhiều yếu tố như:

  • Mùa vụ:
    • Mùa cao điểm: Bòn bon thường rộ nhất vào tháng 4 đến tháng 8 âm lịch. Giá bòn bon trong giai đoạn này sẽ rẻ hơn so với thời điểm khác trong năm.
    • Mùa thấp điểm: Từ tháng 9 đến tháng 3 âm lịch, bòn bon ít hơn, giá sẽ cao hơn.
  • Khu vực:
    • Miền Nam: Nơi trồng nhiều bòn bon, giá thường rẻ hơn so với miền Trung và miền Bắc.
    • Miền Trung và miền Bắc: Bòn bon được vận chuyển từ miền Nam ra, giá sẽ cao hơn do chi phí vận chuyển và bảo quản.
  • Chất lượng:
    • Bòn bon loại 1: Quả to, đều, vỏ đẹp, không dập nát, sẽ có giá cao hơn.
    • Bòn bon loại 2: Quả nhỏ, không đều, vỏ có thể bị sần sùi hoặc dập nát nhẹ, giá sẽ rẻ hơn.

Dưới đây là giá bòn bon tham khảo tại một số khu vực:

  • Miền Nam:
    • Tây Nguyên: 20.000 – 30.000 đồng/kg
    • Đông Nam Bộ: 25.000 – 35.000 đồng/kg
  • Miền Trung: 30.000 – 40.000 đồng/kg
  • Miền Bắc: 35.000 – 45.000 đồng/kg

Bòn bon trồng ở đâu Việt Nam – Món quà ngọt ngào từ thiên nhiên

Tại Việt Nam, bòn bon được trồng nhiều ở các tỉnh miền Nam như Tiền Giang, Long An, Bến Tre, Đồng Nai, Vĩnh LongBình Định là địa phương nổi tiếng với bòn bon Tiên Phước có hương vị thơm ngon đặc biệt.

Cây bòn bon ưa thích khí hậu nóng ẩm, phát triển tốt nhất ở những nơi có lượng mưa trung bình từ 1.500 – 2.000mm/năm. Cây ưa thích đất đai tơi xốp, thoát nước tốt, có độ pH từ 5,5 – 6,5.

Bòn bon thường ra hoa vào tháng 2 – 3cho thu hoạch vào tháng 4 – 6. Quả bòn bon có hình bầu dục, vỏ màu nâu nhạt, sần sùi. Khi chín, vỏ quả mềm, có thể bóc tách dễ dàng. Thịt quả màu trắng ngà, mọng nước, chia thành nhiều múi. Hạt bòn bon màu đen, nằm ở giữa mỗi múi.

Những điều cần chú ý khi ăn bòn bon

1. Cách ăn bòn bon:

  • Nên rửa sạch quả bòn bon trước khi ăn.
  • Bóc vỏ bòn bon bằng tay, tránh dùng dao hoặc răng để cắn vỏ vì có thể dính nhựa.
  • Không nên nhai hạt bòn bon vì có thể gây ngộ độc.
  • Nên ăn bòn bon với lượng vừa phải, không nên ăn quá nhiều vì có thể gây nóng trong người.

2. Những người không nên ăn bòn bon:

  • Người có bệnh tiểu đường, huyết áp cao, hoặc đang mắc các bệnh về tim mạch.
  • Phụ nữ mang thai và cho con bú.
  • Trẻ nhỏ dưới 1 tuổi.

Những điều cần chú ý khi ăn bòn bon

Ăn quả bòn bon nóng hay mát trong người

Theo Đông y:

  • Bòn bon có vị ngọt, tính bình, hơi ấm.
  • Có tác dụng: lợi tiểu, thông khí, tiêu đàm, giải độc, trị ho khan, táo bón,…

Do đó:

  • Ăn quả bòn bon với lượng vừa phải sẽ giúp thanh nhiệt, mát gan, giải độc cơ thể.
  • Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều, bòn bon có thể gây nóng trong người, nổi mụn nhọt, táo bón.

Ăn quả bòn bon nóng hay mát trong người

Dâu da và bòn bon khác nhau như thế nào?

Dâu dabòn bon là hai loại trái cây nhiệt đới có nhiều điểm tương đồng về ngoại hình và hương vị. Tuy nhiên, chúng cũng có một số điểm khác biệt quan trọng.

Điểm tương đồng:

  • Hình dạng: Cả hai loại quả đều có hình tròn, hơi thuôn dài ở phần đầu.
  • Vỏ: Vỏ của dâu da và bòn bon đều có màu nâu nhạt, sần sùi.
  • Thịt quả: Thịt quả của cả hai đều có màu trắng ngà, mọng nước, chia thành nhiều múi.
  • Hạt: Hạt của dâu da và bòn bon đều có màu đen, nằm ở giữa mỗi múi.
  • Hương vị: Cả hai loại quả đều có vị ngọt thanh, hơi chua nhẹ khi còn xanh.

Điểm khác biệt:

  • Tên khoa học:
    • Dâu da: Baccaurea sapida
    • Bòn bon: Lansium domesticum
  • Kích thước: Bòn bon thường to hơn dâu da.
  • Vỏ: Vỏ của dâu da mỏng hơn vỏ bòn bon.
  • Hương vị: Bòn bon có vị ngọt đậm đà hơn dâu da.
  • Giá trị dinh dưỡng: Bòn bon chứa nhiều vitamin C và kali hơn dâu da.
  • Mùa vụ:
    • Dâu da: Mùa hè
    • Bòn bon: Mùa thu

Bảng so sánh:

Đặc điểm Dâu da Bòn bon
Tên khoa học Baccaurea sapida Lansium domesticum
Kích thước Nhỏ To
Vỏ Mỏng Dày
Hương vị Ngọt thanh Ngọt đậm đà
Vitamin C Ít Nhiều
Kali Ít Nhiều
Mùa vụ Mùa hè Mùa thu

Dâu da và bòn bon khác nhau như thế nào?

Với hương vị thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao, bòn bon xứng đáng là món quà ngọt ngào của thiên nhiên dành tặng cho con người.

Bình luận

[viweb_comments_template]