Ăn Quả Bòn Bon Sẽ Gây Nóng Hay Mát Trong Người? Cách Chọn Mua Bòn Bon Ngon

Khi nhắc đến quả bòn bon, chúng ta thường nghĩ ngay đến một loại thực phẩm ngọt ngào, hấp dẫn và thường được thưởng thức trong những ngày nắng hè. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu quả bòn bon có gây nóng người như vải, chôm chôm,…?  Để giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Mekoong tìm hiểu qua các khía cạnh về quả bòn bon và cách chọn mua những quả ngon, chất lượng để có thể tận hưởng trọn vẹn hương vị mùa hè nhé.

Bòn Bon là quả gì? Tại sao lại gọi là Bòn bon?

Bòn bon, có tên khoa học là Lansium domesticum, thuộc loại cây nhiệt đới và có họ hàng với cây xoan. Cây bòn bon thường cao trên 10 mét. Trước năm 1984, nó được trồng phổ biến ở Quảng Nam, sau đó các giống cây này được trồng rộng rãi và có mặt ở hầu hết các tỉnh thành của Việt Nam. Ở miền Nam, nó được gọi là “bòn bon” trong khi ở miền Bắc thường gọi là “dâu da đất”.

Tên “bòn bon” xuất phát từ hình dáng của quả cây này, có hình tròn với đường kính trung bình khoảng 5mm. Quả bòn bon có vỏ dẻo, phần thịt màu trắng đục, thường gồm từ 5 đến 6 múi, và trong mỗi múi có một hạt lớn.

Quả bòn bon có vào mùa nào

Bòn bon, một loại trái cây xuất xứ từ Malaysia, đã được trồng rộng rãi tại Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam. Mùa bòn bon khác nhau tùy theo điều kiện khí hậu và đất đai của từng quốc gia. Tại Malaysia, mùa bòn bon kéo dài từ tháng 6 đến tháng 7 và từ tháng 12 đến tháng 2 của năm sau. Trong khi ở Việt Nam, người dân thường thu hoạch bòn bon vào khoảng tháng 6 đến tháng 8 hoặc từ tháng 9 đến tháng 10.

Cách chọn mua bòn bon ngon

Để có thể thưởng thức những quả bòn bon ngon và tươi ngon, bạn có thể tham khảo những điểm sau:

Kích thước quả bòn bon

Để chọn quả bòn bon ngon, bạn nên tìm những quả có kích thước vừa phải, tương đương với kích thước của ngón tay cái. Những quả này thường là bòn bon chín tự nhiên, không bị xử lý bằng thuốc phun và thường có hương vị ngon. Hạn chế chọn quả bòn bon có kích thước quá lớn hơn bình thường, bởi dù chúng có nhiều thịt hơn nhưng thường có hương vị chua và có thể không ngon. 

Lớp vỏ

Quả bòn bon chín tự nhiên thường có vỏ không đẹp mắt, có nhiều chấm li ti màu đen ở phần đáy quả và khi bóc vỏ không có sự chảy của nhựa. Còn quả bòn bon bị chín ép thường có vỏ màu vàng đất, rất bóng bẩy và hấp dẫn. Khi bóc vỏ, bạn có thể thấy lượng nhựa trắng chảy ra khá nhiều.

Cuống của vỏ

Cuống của quả bòn bon chín tự nhiên thường có màu xanh tươi, trong khi cuống của quả bòn bon bị chín ép thường chảy nhiều nhựa và có màu thâm đen.

Thịt quả bòn bon

Khi mua bòn bon tại các điểm chợ, bạn có thể nhờ người bán bóc vỏ 1 quả để xem thử chất lượng bên trong. Quả bòn bon chín tự nhiên thường có màu thịt trong suốt, các múi dính chặt với nhau, ăn vào cảm thấy vị chua nhẹ và ngọt thanh. Trong khi đó, quả bòn bon chín ép vì được hái sớm nên phần thịt có màu trắng đục mờ mờ, vị chua nhiều và ít ngọt.

Hạt bòn bon

Nhìn sâu vào lớp thịt, bạn sẽ thấy quả bòn bon chín tự nhiên có phần hạt màu đen. Còn quả bòn bon chín ép lại có phần hạt màu trắng hơi hồng.

Cách bảo quản bòn bon

Bình thường, bòn bon nên được bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát để giữ được hương vị và chất lượng trong khoảng 3 – 4 ngày.

Nếu bạn muốn bảo quản lâu hơn (khoảng 2 tuần), hãy đặt chúng trong hộp đựng thực phẩm hoặc túi zip, sau đó để trong ngăn mát của tủ lạnh ở nhiệt độ khoảng 12 độ C. Tuy nhiên, nên ăn sớm để có trải nghiệm hương vị tốt nhất của quả bòn bon.

Công dụng của bòn bon

Bòn bon có nhiều thành phần quý giúp cải thiện sức khỏe của con người và có các công dụng tiêu biểu như sau:

Ngăn ngừa ung thư

Bòn bon có tiềm năng giúp ngăn ngừa ung thư, đặc biệt là các loại ung thư liên quan đến hệ tiêu hóa như ung thư ruột kết. Điều này bởi vì bòn bon chứa các hợp chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể. Các gốc tự do có khả năng gây hại cho DNA của tế bào, góp phần vào sự phát triển của bệnh ung thư và nhiều bệnh mãn tính khác. 

Chống lại bệnh tiểu đường

Bòn bon chứa thiamine, một loại vitamin B1 mà cơ thể con người sử dụng để giảm mức đường huyết. Bằng cách hỗ trợ giảm mức đường glucose trong máu, quả bòn bon có thể giúp ngăn ngừa bệnh đái tháo đường.

Tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể

Các loại vitamin và chất khoáng, đặc biệt là vitamin C, có trong bòn bon giúp tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể con người. Điều này có thể giúp bạn phục hồi nhanh hơn khi cảm thấy mệt mỏi. 

Hỗ trợ hệ tiêu hóa

Giống như nhiều loại trái cây khác, bòn bon cũng chứa một lượng chất xơ dồi dào, giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và ngăn ngừa tình trạng đau bụng khó chịu. Chất xơ từ bòn bon cũng có khả năng hình thành chất thải và giúp duy trì sức khỏe tiêu hóa.

Những điều cần chú ý khi ăn bòn bon

Mặc dù bòn bon có giá trị dinh dưỡng, nhưng việc ăn loại quả này cần tuân thủ một số lưu ý để đảm bảo sức khỏe:

• Không nên nhai hạt:  Hạt quả bòn bon khó tách khỏi thịt và chúng chứa alkaloid độc hại. Việc nhai hạt có thể gây hại cho sức khỏe. Hạt càng lớn, lượng alkaloid này càng nhiều.
• Tránh cắn vỏ: Vỏ của quả bòn bon, mặc dù có thể được sử dụng trong thuốc trị bệnh, nhưng nó cũng chứa độc tố. Vỏ này chứa một chất gọi là axít lansium, có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe tim mạch. Khi ăn bòn bon, nên cẩn thận khi tách vỏ và bỏ hạt.
• Hạn chế lượng ăn, đặc biệt với người tiểu đường: Bòn bon có hàm lượng đường khá cao, không tốt cho người bị tiểu đường. Đối với người bình thường, ăn quá nhiều quả bòn bon có thể gây cảm giác nặng bụng.

Ăn quả bòn bon nóng hay mát trong người

Trong phần thịt của bòn bon chứa nhiều chất dinh dưỡng. Mỗi 100g bòn bon chứa khoảng 0,8g protein, 9,5g carbohydrate, 2,3g chất xơ, 20mg canxi, 30mg phosphorus, 0,089mg thiamine, 0,124mg riboflavin và 1mg acid ascorbic. Ngoài ra, quả bòn bon còn cung cấp nhiều loại chất khoáng và chất xơ khác, đóng vai trò quan trọng trong cung cấp dinh dưỡng cho sức khỏe của con người.

Hiện chưa có nghiên cứu cụ thể nào cho thấy bòn bon thực sự có tính mát hay nóng. Tuy nhiên, do bòn bon chứa một lượng đường tương đối cao, nên khi ăn quá mức có thể gây cảm giác nóng trong cơ thể. Tuy nhiên, sử dụng bòn bon một cách hợp lý và có kiểm soát có thể giúp cung cấp nước và giải nhiệt hiệu quả.

Dâu da và bòn bon khác nhau như thế nào?

Ở miền Bắc, người ta thường gọi bòn bon bằng tên gọi quen thuộc là “dâu da.” Tuy tên gọi và hình dáng có sự tương đồng, nhưng bòn bon và dâu da là hai loại trái cây khác nhau.

Dâu da khi chín có màu vàng sậm, vỏ mỏng, bề mặt vỏ láng bóng và tròn thường xuất hiện vài vệt màu nâu đen. Vị của dâu da thường chua hơn và ít ngọt hơn so với bòn bon.

Trong khi đó, bòn bon khi chín có màu sáng, vỏ dày, sần sùi và hơi nhám, với đít quả thường có vài chấm li ti màu đen và hình dáng có hơi nhọn. Nếu chín tự nhiên, bòn bon có vị ngọt thanh và ít chua.

Lời kết: Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bòn bon. Hy vọng, với những chia sẻ trên sẽ giúp bạn chọn lựa và sử dụng bòn bon đúng cách.